६ वे अ.भा.मराठी शेतकरी साहित्य संमेलन, अलिबागच्या
निमित्ताने प्रतिनिधींना माहितीसाठी
अलिबाग जाण्यासाठी मार्ग
१) मुंबई छत्रपती शिवाजी टर्मिनस वरून गेट वे ऑफ इंडिया गेले कि गेट वे ऑफ इंडिया वरून ४० किमी अंतर समुद्रमार्गे कॅटमरान बोटीने अलिबागला (मांडवा) जाता येते.
-
गेटवे ऑफ इंडिया ते मांडवा जेट्टी समुद्रकिनारा - अंतर ९ सागरी मैल, वेळ ४५ मिनीटे
-
बोटीचे दर १२० रु. ते १८० रु.
-
कॅटमरान बोटीच्या वेळा : गेटवे ऑफ इंडिया कडून मांडव्याला जाणारी पहिली कॅमरामन बोट सकाळी ७.०० वाजता तर शेवटची कॅमरामन बोट रात्री ८.३० वाजता आहे!
-
मांडवा जेट्टी समुद्रकिनारा ते अलिबाग-कुरूळ संमेलन स्थळ : बस प्रवास : अंतर - २० कि.मी, वेळ सुमारे २५ मिनीटे
२) मुंबई विमानतळ अलिबागपासून 101 किमी अंतरावर आहे.
३) पेन रेल्वे स्टेशन अलिबागपासून 28 कि.मी. अंतरावर सर्वात जवळचे रेल्वे आहे. यात मुंबई, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग आणि दिवा जंक्शनहून नियमित गाड्या आहेत.
४) अलिबागला बसने मुंबई, लोणावळा, पुणे, रत्नागिरी आणि कोल्हापूरवरून जाता येते.
अलिबाग एक पर्यटन स्थळ
अलिबाग हे पर्यटनाच्या दृष्टीने राज्यातील महत्त्वाचे स्थान आहे. अलिबाग समुद्राच्या तीन बाजूंनी वेढले गेलेले शहर आहे, अलिबागला महाराष्ट्राचा गोवा किंवा मिनी गोवा म्हणून ओळखले जाते. येथे प्रत्येक गोष्ट पर्यटन केंद्रीत आहे. निसर्गाने नटलेला परिसर, इतिहास, समुद्र किनारा असे एकमेवाद्वितीय पर्यटन स्थळ आहे. त्यापैकी काही महत्वपूर्ण स्थळांची संक्षिप्त माहिती.
१) अलिबाग बीच : अलिबाग बस स्टँडपासून 1.5 किमी अंतरावर, हा एक प्रसन्न समुद्रकिनारा आहे. स्थानिक तसेच परदेशी पर्यटकांमध्ये लोकप्रिय आहे. पर्यटकांनी समुद्राचा आनंद लुटण्यासाठी आणि सुरक्षिततेने आंघोळ करण्यासाठी शासनाने एक चांगले मंच तयार केले आहे.
२) सिद्धेश्वर मंदिर : अलिबाग-पेन राज्य महामार्गापासून अवघ्या ४ किमी अंतरावर खंडाळे गावाजवळ डोंगरावर हे शिव मंदिर आहे.
३) कोलाबा किल्ला : अलिबाग बीचपासून 1.5 कि.मी. अंतरावर हा एक जुना लष्करी किल्ला आहे.
४) खांदेरी आणि अंडरि बेटे : १६६० मध्ये शिवाजीने तटबंदीने बांधले आहेत. सर्वात प्रमुख रचना म्हणजे 1837 मध्ये बनविलेले एक लाइटहाउस आहे जे अद्याप सेवेत आहे आणि समुद्री नेव्हिगेशनसाठी वापरली जाते.
५) वरसोली बीच : अलिबाग बसस्टँडपासून ३.५ कि.मी. अंतरावर, वर्सोली हा एक सुंदर समुद्रकिनारा आहे, हा महाराष्ट्रातील लोकप्रिय समुद्रकिनारांपैकी एक आहे आणि अलिबागमध्ये अव्वल स्थळांपैकी एक आहे. बीचवर अनेक नारळ आणि कॅसुरिना वृक्ष आहेत. या आश्चर्यकारक समुद्रकिनार्यावर, प्रौढांसाठी आणि मुलांसाठी बर्याच पाण्याचे खेळ उपलब्ध आहेत. वर्सोली बीचमध्ये सूर्यास्त पाहण्यासारखा आहे.
४) नागाव बीच : अलिबागपासून १५ कि.मी. अंतरावर असणारा नागाव बीच हा 3 किमी लांबीचा सपाट समुद्रकिनारा आहे ज्यामध्ये पांढर्या आणि काळ्या मऊ वाळूचे मिश्रण आहे. येथे जल क्रीडा केंद्र आहे, सपाट पृष्ठभागामुळे पोहणे आणि नौकाविहार करणे अशा सर्व प्रकारच्या क्रियाकलापांसाठी समुद्रकिनारा सुरक्षित आहे. इथले वातावरण खूपच चैतन्यशील आहे. हे एक आदर्श कौटुंबिक सहलीचे ठिकाण आहे.सागर सिनेमातील "सागर किनारे दिल ये पुकारे" गीत येथेच चित्रित झाले होते.
५) जलदुर्ग जंजिरा JANJIRA FORT : अलिबागपासून km 53 कि.मी. अंतरावर, मुरुड-जंजिरा हा महाराष्ट्रातील रायगड जिल्ह्यात मुरुड जवळील एक बेटांचा किल्ला आहे. जंजिरा किल्ला अरबी समुद्राने वेढला आहे आणि हा भारतातील सर्वात मजबूत समुद्र किल्ल्यांपैकी एक आहे. किनाऱ्यापासून अगदी जवळच असूनही समुद्रातल्या थरारक प्रवासाची अनुभूती देणारा आणि अनेकविध वैशिष्ट्यं असलेला जंजिरा हा अभेद्य दुर्ग असून हा दुर्ग कुणालाच सर करता आलेला नाही. मराठ्यांना तर तो किल्ला कधी जिंकता आलाच नाही, पण अगदी इंग्रजही तो किल्ला जिंकायच्या फारसे कधी भानगडीत पडले नाहीत. पोर्तुगीझ आणि डचांनी तर या किल्ल्याकडे कधी मान वर करून पण पाहिले नाही.किल्ल्याची रचना तीन वेळा कोसळली. त्यानंतर सिद्दीला समजले की त्यागाची गरज आहे, म्हणून त्याने आपल्या 22 वर्षाच्या मुलाला देवाला अर्पण केले. पोर्तुगीज, ब्रिटीश आणि मराठ्यांनी किल्ल्यावर बर्याच वेळा हल्ला केला, पण तो हस्तगत करण्याच्या प्रयत्नांचा प्रतिकार करण्यात तो यशस्वी झाला. शिवाजीचे जंजिरा किल्ला ताब्यात घेण्याचे सर्व प्रयत्न अयशस्वी झाले. संभाजी देखील अपयशी ठरले, तेव्हा त्यांनी जंजिराच्या उत्तरेस, कांसा किंवा पद्मदुर्ग या नावाने आणखी एक बेट किल्ला बांधला. २२ एकरांवर पसरलेल्या या किल्ल्याला गोलाकार बुरुज आहेत आणि ती अजूनही अबाधित आहेत. शत्रूंना टाळण्यासाठी मोकळ्या समुद्राकडे जाणारा एक छोटासा दरवाजा आहे. आपत्कालीन परिस्थितीसाठी लपलेले मार्ग आहेत. किल्ल्याचे टेरेस आणि बुरुज दारूगोळा ठेवण्यासाठी वापरला जात असे.
जाण्याचा मार्ग - जंजिऱ्याला जाण्यासाठी अलिबागहून मुरुड आणि तेथून दंडाराजपुरी धक्क्यापर्यंत जाण्यासाठीचं अंतर सुमारे ५० किलोमीटर. दंडाराजपुरीहून शिडाच्या जहाजाने समुद्रात अर्धा तास प्रवास.
६) आवास : हे अलिबागपासून 16 कि.मी. अंतरावर आहे. याच गावात नागेश्वर मंदिर आहे.
७) सासवणे : हे अलिबागपासून १८ km कि.मी. अंतरावर आहे. प्रसिद्ध 'करमरकर म्युझियम' येथे आहे
८) कनकेश्वर मंदिर : हे अलिबाग ते कार्लेखिंड - चोंडी रस्ता, अलिबाग ते ईशान्य 13 किमी अंतरावर आहे. ९०० फूट उंच टेकडीवर हे अतिशय प्रसिद्ध शिव मंदिर आहे. या मार्गावर मोहनगिरी आणि बालगिरी, नागोबा रेस्ट, जांभळी पठार, देवाची जिना, गेमंडी इत्यादी थडगे आहेत. निसर्गरम्य मंदिराच्या परिसरात श्री पालेश्वर, श्री हनुमान, श्री बलराम कृष्ण आणि भगवान शिव यांची छोटी मंदिरे आहेत. हे विशेष आकर्षण काळ्या दगडाच्या पारंपारिक संरचनेत बंदिस्त असलेली प्राचीन गोड पाण्याची टाकी आहे.
९) काशिद बीच : अलिबागपासून ३२ कि.मी. अंतरावर काशिद बीच हा अरबी समुद्राच्या किनाऱ्यावर एक सुंदर समुद्रकिनारा आहे. हा महाराष्ट्रातील लोकप्रिय समुद्रकिनार्यांपैकी एक आहे.
१०) कोरलाई बीच : कोरलाई क्रेओल पोर्तुगीज भाषेच्या गावाला लागून असलेल्या अरबी किनारपट्टीच्या परिसराच्या प्रसन्न भागासह, पांढर्या आणि काळ्या वाळूंचा शांत समुद्रकिनारा. समुद्राच्या आत कोरलाई किल्ला आहे आणि कोरलाई खेड्यातून कोरलाई किल्ल्याद्वारे अरुंद जमीन पट्टीने मुख्य भूमीला जोडलेले आहे. हे पोर्तुगीजांनी १५५१ मध्ये बांधले असावे. मुख्य गेटवर शिलालेख आहे. ज्याचा अर्थ 'लढल्याशिवाय प्रवेश नाही'. किल्ल्याला सात दरवाजे, एक गोड पाण्याची विहीर, एक चर्च, एक हिंदू मंदिर आणि एक दीपगृह आहे जे अजूनही नेव्हिगेशनसाठी वापरले जाते.
११) किहिम-नवगाव बीच : किहिम हे अलिबागपासून ६ किमी अंतरावर एक निर्जन ठिकाण आहे. किहिम बीच नारळच्या झाडाच्या दाट आवरणासाठी प्रसिद्ध आहे. दुर्मिळ फुलपाखरे, पक्षी आणि फुलांचे घर असलेल्या जंगलांची शेती हा त्यांच्या लोकांचा आणखी एक व्यवसाय आहे.
१२) रेवदंडा : चौल आणि रेवदंडा ही जोडगावे आहेत. रेवदंडा या गावाला पाच किलोमीटर लांबीची तटबंदी आहे. त्यात हे गाव सामावले आहे. रेवदंडा हे पौराणिक व ऐतिहासिक ठिकाण आहे. महाभारतात रेवतीक्षेत्र म्हणून ओळखले जायचे, असे सांगितले जाते. रेवती हे नाव श्रीकृष्णाचा मोठा भाऊ बलरामाच्या पत्नीच्या नावावरून पडले असे सांगितले जाते.रेवदंडा किल्ला आणि बीच
अलिबागपासून १८ किमी आणि काशिदपासून १५ कि.मी. अंतरावर रेवदंडा किल्ला हा एक प्राचीन पोर्तुगीज किल्ला आहे जो महाराष्ट्रातील रायगड जिल्ह्यातील रेवदंडामध्ये आहे. हा किल्ला कुंडलिका नदीच्या तोंडावर आहे.
१३) अक्षी बीच : अलिबाग बस स्टँडपासून ६.५ किमी तरावर अक्षी बीच हा अलिबाग जवळील अक्षी गावात एक समुद्रकिनारा आहे.
१४) कान्होजी आंग्रे यांची समाधी -
१५) ज्यू (इस्रायली) प्रार्थनागृह -
१६) हिराकोट : अलिबागच्या बसस्थानकापासून उत्तर पश्चिम कोपऱ्यात दोन किलोमीटर अंतरावर हिराकोट तलावाशेजारीच हा भुईकोट उभा आहे.
१७) कुलाबा /सर्जेकोट किल्ला : अलिबागच्या सागरकिनाऱ्याजवळच समुद्रात एका प्रचंड खडकावर कुलाबा किल्ला व सर्जेकोट ही जलदुर्गजोडी आहे.
१८) मांडवा बीच : अलिबागपासून १९ कि.मी. अंतरावर, मांडवा बीच हा एक सुंदर समुद्रकिनारा आहे, गेट वे ऑफ इंडिया ते मांडवा समुद्र किना-यावर जाण्यासाठी नियमित कॅटमरान बोटीच्या फेरी उपलब्ध आहेत.
प्रतिक्रिया
छान माहिती
छान माहिती दिली सर.
Dr. Ravipal Bharshankar
धन्यवाद.
धन्यवाद.
शेतकरी तितुका एक एक!
अलिबाग जाण्यासाठी मार्ग
अलिबाग जाण्यासाठी मार्ग
३) पेन रेल्वे स्टेशन अलिबागपासून 28 कि.मी. अंतरावर सर्वात जवळचे रेल्वे आहे. यात मुंबई, रत्नागिरी, सिंधुदुर्ग आणि दिवा जंक्शनहून नियमित गाड्या आहेत.
४) अलिबागला बसने मुंबई, लोणावळा, पुणे, रत्नागिरी आणि कोल्हापूरवरून जाता येते.
शेतकरी तितुका एक एक!
पाने